Xuất hiện tiếng ù ở bộ nồi xe tay ga khi lên ga? Đâu là lý do?

Bạn có từng nghe tiếng “ù ù” khó chịu phát ra từ chiếc xe tay ga mỗi khi tăng tốc? Dù xe vẫn chạy bình thường, nhưng âm thanh đó cứ kéo dài khiến nhiều người cảm thấy lo lắng, không biết có phải xe đang hỏng hay không. Trong thực tế, tiếng ù này rất thường gặp và chủ yếu xuất phát từ bộ phận truyền động – cụ thể là bộ nồi của xe. Vậy tiếng ù đến từ đâu? Có nguy hiểm không và cách xử lý ra sao? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Tiếng ù ở bộ nồi xe tay ga khi lên ga mỗi khi tăng tốc là do đâu?

Những chiếc xe tay ga, đặc biệt là những "ngựa chiến" đã trải qua thời gian sử dụng dài, thường mang theo một căn bệnh chung: tiếng kêu khó chịu từ bộ nồi. Lý do chính không phải lúc nào cũng là do hư hỏng nghiêm trọng, mà đôi khi chỉ đơn giản là từ việc ít hoặc quên bảo dưỡng định kỳ. Khác với nhông sên đĩa của xe số dễ dàng quan sát, bộ nồi xe ga lại được che kín đáo. Chính vì vậy, anh chị em biker chúng ta thường không có thói quen tháo ra kiểm tra và bảo dưỡng, thay thế các chi tiết bên trong theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

Và rồi, thói quen "bỏ quên" đó dần dà dẫn đến hậu quả. Sau một thời gian dài lăn bánh, chiếc xe tay ga thân yêu của bạn bắt đầu phát ra đủ thứ âm thanh khó chịu từ khu vực bộ nồi. Trong số đó, tiếng ù ù như tiếng gió là âm thanh phổ biến và dễ nhận biết nhất trên bất kỳ chiếc xe ga cũ nào. Tiếng ù này thường trở nên rõ ràng và to hơn khi bạn vặn ga để xe bắt đầu di chuyển, báo hiệu rằng đã đến lúc cần "khám" tổng thể cho bộ nồi của xe. Một số nguyên nhân có thể gây tiếng ù ở bộ nồi xe máy khi lên ga thường sẽ là:

Dây curoa mòn hoặc giãn

Dây curoa mòn hoặc giãn dễ gây ra tiếng hú 

Dây curoa là bộ phận truyền động chính trong hệ thống nồi xe tay ga. Khi dây curoa bị mòn hoặc giãn, khả năng truyền lực sẽ không còn hiệu quả. Điều này dẫn đến sự dao động không đều, gây ra tiếng ù khó chịu, và tiếng ù này thường lớn dần theo tốc độ của xe. Việc kiểm tra và thay thế dây curoa định kỳ là rất quan trọng để đảm bảo xe vận hành êm ái.

Bi nồi bị mòn hoặc lệch

Bi nồi bị mòn hoặc lệch gây ra âm thanh bất thường 

Bi nồi đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh tỷ số truyền động của bộ nồi. Khi bi nồi bị mòn không đều hoặc lệch vị trí, chúng sẽ không thể di chuyển mượt mà trong chén bi, gây ra âm thanh bất thường. Tiếng ù do bi nồi thường đi kèm với cảm giác rung khi tăng tốc và có thể kéo dài liên tục trong quá trình vận hành.

Bộ nồi sau bám bẩn hoặc bị kẹt

Bộ nồi sau bám bẩn hoặc bị kẹt dễ dẫn đến tiếng ù 

Sau một thời gian sử dụng, bụi bẩn, dầu mỡ và các mạt kim loại nhỏ có thể tích tụ trong bộ ly hợp sau. Khi các chất bẩn này bám quá nhiều, chúng sẽ cản trở sự hoạt động trơn tru của các chi tiết, đặc biệt là các má côn. Điều này tạo ra ma sát bất thường giữa các bộ phận, dẫn đến tiếng ù và có thể làm giảm hiệu suất truyền động.

Chuông nồi bị cong vênh hoặc cháy

Chuông nồi là bộ phận mà má côn bám vào để truyền lực. Nếu chuông nồi bị cong vênh, xước hoặc thậm chí bị cháy do ma sát quá mức (thường xảy ra khi má côn đã mòn), nó sẽ tạo ra tiếng rít hoặc ù rất rõ ràng. Lỗi này thường xuất hiện ở những xe đã sử dụng lâu hoặc thường xuyên hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt, tải nặng.

Bộ côn hoạt động không đều

Bộ côn (má côn) có nhiệm vụ bám vào chuông nồi để truyền lực quay từ động cơ ra bánh xe. Khi các má côn bị chai, mòn không đều hoặc thậm chí lắp đặt sai kỹ thuật, chúng sẽ không bám đều lên bề mặt chuông nồi. Sự bám không đều này tạo ra dao động và tiếng ù khi xe tăng tốc.

Lỗi từ động cơ hoặc các chi tiết khác (ít gặp)

Trong một số trường hợp hiếm gặp, tiếng ù có thể không xuất phát từ bộ nồi mà từ các bộ phận khác của xe. Các nguyên nhân tiềm ẩn có thể bao gồm ổ bi hoặc bạc đạn trục sau bị hỏng, hộp số gặp vấn đề, hoặc thậm chí là các lỗi liên quan đến động cơ. Tuy nhiên, những trường hợp này thường ít phổ biến hơn so với các nguyên nhân liên quan trực tiếp đến bộ nồi.

Tình trạng tiếng ù ở bộ nồi xe tay ga khi lên ga có gây ra nguy hiểm gì không? 

Tiếng ù này là dấu hiệu cảnh báo nhiều bộ phận bên trong bộ nồi đang gặp vấn đề

Mặc dù ban đầu nó chỉ là một âm thanh gây khó chịu, nhưng tiếng ù này là dấu hiệu cảnh báo rõ ràng rằng một hoặc nhiều bộ phận bên trong bộ nồi đang gặp vấn đề.

Khi các chi tiết như dây curoa, bi nồi, chuông nồi hay má côn bị mòn, giãn, cong vênh hoặc bám bẩn, chúng không còn hoạt động ăn khớp và trơn tru như ban đầu. Điều này dẫn đến sự truyền động kém hiệu quả, làm xe bị ì máy, tăng tốc chậm và thậm chí là hao xăng hơn. Nguy hiểm hơn, nếu tình trạng này kéo dài mà không được khắc phục, các chi tiết hư hỏng có thể gây ra hư hại nặng hơn cho các bộ phận liên quan khác trong hệ thống truyền động, dẫn đến chi phí sửa chữa cao hơn rất nhiều. Trong một số trường hợp xấu nhất, nếu dây curoa bị đứt hoặc các bộ phận bên trong bị kẹt cứng đột ngột khi xe đang vận hành ở tốc độ cao, nó có thể gây ra tình trạng mất kiểm soát, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn vô cùng nguy hiểm cho người lái và những người xung quanh.

Vì vậy, đừng xem thường tiếng ù khó chịu này. Hãy đưa xe đến trung tâm bảo dưỡng ngay khi phát hiện để được kiểm tra và khắc phục kịp thời, đảm bảo an toàn cho chuyến đi của bạn.

Cách kiểm tra tiếng ù ở bộ nồi xe tay ga khi lên ga

Bạn cần kiểm tra từng bộ phận để tìm ra nguyên nhân 

Để xác định chính xác nguyên nhân tiếng ù, bạn cần kiểm tra từng bộ phận của bộ nồi. Nếu không tự tin với kiến thức kỹ thuật, bạn nên đưa xe đến các trung tâm sửa chữa uy tín. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể tự kiểm tra sơ bộ tại nhà theo các bước sau:

• Lắng nghe âm thanh: Hãy khởi động xe và để ở chế độ garanti. Sau đó, từ từ lên ga và lắng nghe thật kỹ. Tiếng ù thường sẽ xuất hiện rõ ràng nhất khi bạn nhích ga nhẹ nhàng hoặc ngay khi xe bắt đầu lăn bánh. Điều này giúp bạn xác định được thời điểm và cường độ của tiếng ù.
• Kiểm tra dây curoa: Đầu tiên, bạn cần tháo nắp che bộ nồi để tiếp cận các bộ phận bên trong. Quan sát kỹ dây curoa xem có bị chai cứng, nứt, mòn hoặc rão hay không. Dây curoa bị chai cứng sẽ mất đi độ đàn hồi cần thiết, trong khi dây rão sẽ gây trượt và tạo ra tiếng ồn. Bạn có thể dùng tay bóp nhẹ dây curoa để cảm nhận độ đàn hồi của nó.
• Kiểm tra bố ba càng và chuông nồi: Sau khi tháo cụm chuông nồi và bố ba càng ra, hãy kiểm tra bề mặt của bố ba càng. Xem chúng có bị mòn hết, chai lì hay bám nhiều bụi bẩn hay không. Đồng thời, quan sát chuông nồi để tìm các vết xước, dấu hiệu mòn không đều hoặc sự tích tụ của bụi than, dầu mỡ. Những yếu tố này đều có thể gây ra ma sát không đều và tạo tiếng ù.
• Kiểm tra bi nồi: Tiếp theo, tháo mặt puly trước để kiểm tra các viên bi nồi. Hãy xem xét cẩn thận từng viên bi xem chúng có bị mòn không đều, biến dạng hoặc sứt mẻ không. Đảm bảo rằng tất cả các viên bi được lắp đặt đúng vị trí và không bị kẹt trong rãnh. Bi nồi bị mòn hoặc lắp sai sẽ ảnh hưởng đến quá trình thay đổi tỷ số truyền, gây ra tiếng ù và khiến xe bị lì máy.
• Kiểm tra lò xo chuông nồi: Cuối cùng, đừng quên kiểm tra lò xo chuông nồi. Quan sát xem lò xo có bị yếu đi, biến dạng hoặc bị gãy không. Lò xo yếu hoặc hỏng sẽ làm cho bố ba càng không bung đều hoặc không đủ lực bám vào chuông, dẫn đến hiện tượng trượt và tiếng ù.
• Kiểm tra các chi tiết khác: Trong quá trình kiểm tra, bạn cũng nên dành thời gian kiểm tra các chi tiết nhỏ khác như bạc đạn, chốt dẫn hướng. Đồng thời, hãy vệ sinh thật sạch sẽ toàn bộ khoang nồi để loại bỏ bụi bẩn tích tụ.

Tiếng ù phát ra từ bộ nồi xe tay ga khi lên ga là một dấu hiệu cảnh báo quan trọng mà người dùng không nên chủ quan. Dù nguyên nhân có thể chỉ là hao mòn tự nhiên, nhưng nếu để lâu sẽ gây ảnh hưởng lớn đến hiệu suất và độ bền của xe. Thế nên, ngay khi có dấu hiệu bất thường, hãy đưa xe đến trung tâm sửa chữa uy tín để được kiểm tra và xử lý kịp thời.

Hướng dẫn một số cách xử lý tiếng ù hiệu quả 

Tiếng ù từ bộ nồi xe tay ga là một vấn đề khá phổ biến, nhưng việc xử lý sẽ trở nên dễ dàng hơn nhiều nếu bạn đã xác định được nguyên nhân gây ra. Dưới đây là những cách khắc phục hiệu quả để loại bỏ tiếng ù và giữ cho xe hoạt động êm ái:

Đầu tiên, nếu dây curoa là thủ phạm, bạn cần thay thế dây curoa mới, đảm bảo chọn loại chính hãng và đúng thông số kỹ thuật. Điều này không chỉ giúp loại bỏ tiếng ù mà còn tối ưu hiệu suất truyền động và độ bền của xe.

Tiếp theo, hãy kiểm tra bố ba càng và chuông nồi. Nếu bố ba càng chỉ bám bẩn hoặc chai nhẹ, bạn có thể vệ sinh kỹ lưỡng và đánh nhám bề mặt để tăng độ bám. Tuy nhiên, nếu bố đã mòn nhiều hoặc chai lì quá mức, tốt nhất là thay thế bộ bố ba càng mới. Với chuông nồi, nếu chỉ bám bẩn, việc vệ sinh sạch sẽ là đủ. Nhưng nếu chuông đã bị mòn hoặc xước nặng, bạn bắt buộc phải thay chuông nồi mới để loại bỏ hoàn toàn tiếng ù.

Đối với bi nồi, khi các viên bi bị mòn không đều hoặc biến dạng, bạn cần thay thế toàn bộ bộ bi nồi mới. Hãy ưu tiên chọn bi nồi chính hãng hoặc sản phẩm chất lượng cao để đảm bảo xe hoạt động mượt mà và bền bỉ.

Để cách khắc phục xe tay ga bị hú do bánh răng, bạn cần thay mới bộ phận này cho xe

Nếu lò xo chuông nồi bị yếu hoặc gãy, bạn phải thay thế bằng lò xo mới. Một số người còn cân nhắc thay bằng lò xo độ có độ cứng phù hợp để cải thiện hiệu suất khởi động và tăng tốc của xe.

Cuối cùng, trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện bất kỳ chi tiết nào khác bị hỏng hóc như bạc đạn hay chốt dẫn hướng, bạn cần thay thế ngay lập tức để tránh ảnh hưởng đến các bộ phận khác.

Phương pháp tối ưu nhất để phòng tránh tiếng ù và các vấn đề khác của bộ nồi là bảo dưỡng định kỳ. Hãy tạo thói quen vệ sinh bộ nồi và kiểm tra các chi tiết sau mỗi 8.000 - 10.000 km di chuyển, hoặc tuân thủ theo khuyến nghị của nhà sản xuất xe.

Quá trình chủ động kiểm tra và xử lý kịp thời tiếng ù ở bộ nồi xe tay ga không chỉ giúp xe vận hành êm ái, kéo dài tuổi thọ của bộ nồi mà còn giúp bạn tiết kiệm đáng kể chi phí sửa chữa trong tương lai. Nếu bạn không chắc chắn về khả năng tự kiểm tra và sửa chữa, đừng ngần ngại đưa xe đến các cửa hàng sửa xe uy tín để nhận được sự hỗ trợ chuyên nghiệp.

Cách phân biệt tiếng ù do bộ nồi và tiếng hú do hộp số hoặc bạc đạn

Phân biệt tiếng ồn từ bộ nồi (ly hợp) và tiếng hú từ hộp số hoặc bạc đạn có thể khá khó khăn vì đôi khi chúng có thể phát ra âm thanh tương tự. Tuy nhiên, có những dấu hiệu đặc trưng giúp bạn nhận biết chính xác nguồn gốc của tiếng ồn, từ đó có hướng xử lý phù hợp. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết:

Tiêu chí phân biệt	Tiếng ù do bộ nồi (Ly hợp)	Tiếng hú do hộp số hoặc bạc đạn
Tính chất âm thanh	Thường là tiếng "ù ù" hoặc "o o" đều đặn, có thể kèm theo rung nhẹ. Âm thanh thường không quá lớn nhưng rõ ràng.	Thường là tiếng "hú hú" hoặc "rít rít" lớn hơn, the thé. Âm thanh có thể thay đổi theo tốc độ xe hoặc vòng tua máy.
Thời điểm xuất hiện	Thường xuất hiện khi xe ở tốc độ thấp, hoặc khi vào số/ra số, hoặc khi nhả côn. Có thể rõ nhất khi xe khởi hành hoặc đi trong điều kiện kẹt xe.	Xuất hiện khi xe chạy ở tốc độ cao hơn, hoặc khi đạp ga tăng tốc, hoặc khi chuyển số. Âm thanh thường liên tục khi xe di chuyển.
Sự thay đổi theo tốc độ/vòng tua máy	Tiếng ù thường ít thay đổi hoặc thay đổi nhẹ theo tốc độ xe, nhưng có thể rõ hơn khi nhả côn hoặc xe tải nặng.	Tiếng hú thay đổi rõ rệt theo tốc độ xe và vòng tua máy. Càng chạy nhanh tiếng hú càng lớn và the thé hơn.
Ảnh hưởng khi đạp/nhả côn (xe số sàn)	Thay đổi rõ rệt khi đạp hoặc nhả côn: - Đạp côn: Tiếng ù có thể giảm hoặc mất hẳn. - Nhả côn: Tiếng ù có thể xuất hiện rõ hơn.	Không hoặc ít ảnh hưởng khi đạp/nhả côn: Tiếng hú thường vẫn tồn tại dù bạn đạp hay nhả côn, vì nó liên quan đến các bộ phận quay bên trong hộp số hoặc bạc đạn.
Ảnh hưởng khi vào số	Khi vào số, tiếng ù có thể xuất hiện hoặc biến mất tùy thuộc vào tình trạng bộ nồi và cách vào số.	Tiếng hú thường xuất hiện liên tục khi xe chạy, không phụ thuộc nhiều vào việc vào số hay không (trừ trường hợp hộp số có vấn đề ở một số cấp số cụ thể).
Cảm nhận khi lái xe	Có thể cảm thấy xe bị giật nhẹ, ì ạch khi tăng tốc, hoặc côn bị trượt (vòng tua máy tăng nhưng xe không vọt).	Xe vẫn có thể chạy bình thường, nhưng có tiếng ồn khó chịu. Trong trường hợp bạc đạn hỏng nặng có thể cảm thấy rung lắc ở vô lăng hoặc sàn xe.
Nguyên nhân phổ biến	- Bố nồi mòn/hỏng. - Lò xo côn yếu/hỏng.  - Bạc đạn bi nồi (bearing ly hợp) hỏng.  - Dầu hộp số quá ít hoặc không đúng loại (ảnh hưởng gián tiếp đến hoạt động của bộ nồi).	- Hộp số thiếu dầu, dầu bẩn.  - Bạc đạn hộp số bị mòn/hỏng.  - Bánh răng hộp số bị mòn/rơ.  - Bạc đạn bánh xe (bạc đạn moay-ơ) bị hỏng.  - Bạc đạn trục láp (nếu có) bị hỏng.

Lời kết 

Có thể thấy, tiếng ù khi lên ga là biểu hiện của sự mất cân bằng hoặc hao mòn trong bộ truyền động  đặc biệt là bộ nồi của xe tay ga. Việc nhận biết đúng nguyên nhân sẽ giúp kỹ thuật viên chẩn đoán và xử lý nhanh chóng, tránh hỏng lan sang các bộ phận khác. Người dùng nên chủ động bảo dưỡng định kỳ và sử dụng linh kiện chính hãng để giữ cho hệ truyền động luôn trong tình trạng tối ưu, giảm thiểu tiếng ồn và tăng độ bền cho xe.